waitangi antlaşması ne demek?

Waitangi Antlaşması Hakkında Bilgi

Waitangi Antlaşması, Yeni Zelanda tarihinde önemli bir yere sahip olan ve ülkenin kurucu belgesi olarak kabul edilen bir antlaşmadır. 6 Şubat 1840'ta İngiliz Kraliyet temsilcileri ve Māori şefleri arasında imzalanmıştır.

Temel Amaçları:

• İngiliz Egemenliği: İngiliz İmparatorluğu'nun Yeni Zelanda üzerindeki egemenliğini tesis etmek.
• Māori Haklarının Korunması: Māori halkının topraklarını, ormanlarını ve diğer değerli varlıklarını korumak.
• Barış ve Düzen: İngiliz yerleşimciler ve Māori halkı arasında barış ve düzeni sağlamak.

Antlaşmanın Maddeleri:

Antlaşma, İngilizce ve Māori dilinde olmak üzere iki farklı versiyonda hazırlanmıştır ve bu versiyonlar arasında bazı önemli yorum farklılıkları bulunmaktadır.

• 1. Madde: Māori şefleri, İngiliz Kraliçesi'ne egemenlik haklarını devreder. (Egemenlik Ne Demek?)
• 2. Madde: Māori halkı, toprakları, ormanları ve diğer değerli varlıkları üzerinde münhasır haklara sahip olmaya devam eder. Kraliçe, bu hakları satın alma yetkisine sahiptir. (Mülkiyet Hakkı Ne Demek?)
• 3. Madde: Māori halkına, İngiliz vatandaşlarının sahip olduğu tüm hak ve ayrıcalıklar tanınır. (Vatandaşlık Ne Demek?)

Antlaşmanın Önemi ve Tartışmaları:

Waitangi Antlaşması, Yeni Zelanda tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve günümüzde hala tartışılmaktadır. Antlaşmanın farklı versiyonları arasındaki yorum farklılıkları, toprak hakları, egemenlik ve Māori kimliği gibi konularda süregelen anlaşmazlıklara yol açmıştır. (Kimlik Ne Demek?) Waitangi Tribunal'ı gibi kurumlar, bu anlaşmazlıkları çözmek ve antlaşmanın ilkelerine uygun olarak adalet sağlamak amacıyla kurulmuştur. (Adalet Ne Demek?)